Onderzoek laat zien: veel jonge mannen vinden seksueel ongewenst gedrag niet oké

9 april 2024

Uit nieuw onderzoek door IPSOS in opdracht van Plan International blijkt dat veel jonge mannen zeggen dat zij seksueel ongewenst gedrag niet acceptabel vinden. En ook hun sociale omgeving deelt dit: zo zegt acht op de tien jonge mannen dat niemand van zijn vrienden het oké vindt om een vrouw lastig te vallen op straat en dat zijn vrienden op hem neer zouden kijken als hij dat wel zou doen. Ook geeft driekwart van de mannen aan zijn vrienden aan te spreken op seksueel ongewenst gedrag richting vrouwen.

Verder blijkt dat het grootste gedeelte van de jonge mannen ongewenst gedrag richting vrouwen, zoals betasten en het naroepen met seksuele en beledigende opmerkingen, ook herkent als seksueel ongewenst gedrag. Op ruim de helft van de mannen die hier getuige van zijn geweest, maakte dit veel indruk. Dit is positief. Het herkennen van seksueel grensoverschrijdend gedrag is de eerste stap die nodig is voor actieve omstanders die elkaar aanspreken op negatief gedrag. En daar moeten we naar toe bij straatintimidatie.

Ingrijpen door omstanders werkt goed

Uit onderzoek is namelijk bekend dat het activeren van omstanders heel goed werkt tegen seksueel ongewenst gedrag. Het aanspreken en dus het ingrijpen door omstanders werkt goed voor het communiceren van de sociale norm. Naast dat de situatie zelf vaak positief beïnvloedt wordt door het ingrijpen van een omstander, ontvangt de pleger ook direct feedback op zijn gedrag. Dit werkt activerend bij gedragsverandering, omdat de schuld of schaamtegevoelens een motivatie vormen om er op te letten dat een situatie niet meer voorkomt.

Ernst moet beter worden ingeschat

Toch is er nog werk aan de winkel. Naast het herkennen van seksueel ongewenst gedrag, moet dit ook ernstig genoeg ingeschat worden en moet een omstander zich verantwoordelijk voelen, voordat deze zal ingrijpen. Driekwart van de jonge mannen (77%) heeft niets gedaan of gezegd bij de laatste keer dat ze ongewenst seksueel gedrag meemaakten in de openbare ruimte. Van de mannen die aangaven niet te hebben ingegrepen, noemt het grootste gedeelte (40%) dat ze niets hebben gedaan omdat ze de situatie niet belangrijk of ernstig genoeg vonden. Jonge mannen herkennen seksueel grensoverschrijdend gedrag dus wel, maar zien het niet als ernstig genoeg om in te grijpen.

Kennis om in te grijpen ontbreekt

Ook missen jonge mannen kennis over hoe in te grijpen als omstander. Als overige redenen om niet in te grijpen als omstander gaf een kwart (24%) van de mannen aan niet te weten wat ze moesten doen en 20% gaf aan zelf bang te zijn negatief behandeld te worden. Verder geeft maar 35% van de jonge mannen aan te weten hoe ze een vrouw kunnen steunen wanneer zij te maken krijgt met ongewenst seksueel gedrag. Om in te kunnen grijpen als omstander moet je wel weten hoe in te grijpen. Ruim de helft van de jonge mannen geeft aan dat het hen zou helpen om meer te leren over wat ongewenst seksueel gedrag is, en wat je kunt doen om in te grijpen. Voorlichtingscampagnes op sociale media met influencers en lessen op school helpen hier volgens hen bij. Dit is iets dat Movisie ook aanbeveelt: richt je op preventieactiviteiten op scholen en het activeren van omstanders, werk met publiekscampagnes waarbij je rolmodellen inzet en richt je hierbij ook op (jonge) mannen. Dit onderzoek laat heel duidelijk zien dat vele jonge mannen willen en kunnen bijdragen aan het verminderen van straatintimidatie.

Meer lezen?

Meer informatie over de preventie van ongewenst seksueel gedrag in de gemeente en het activeren van omstanders vind je hier:

Deel via: