Dordrecht gaat seksueel grensoverschrijdend gedrag tegen met nieuw lesprogramma en theater

Theater kan een bijdrage leveren aan het voorkomen van seksueel grensoverschrijdend gedrag. De gemeente Dordrecht en Theater Tortilla werken daarom aan een lesprogramma over dit onderwerp, waar theater een belangrijk onderdeel van is. Movisie sprak hierover met Rick Langerak (gemeente Dordrecht) en Themba Schmitz (Theater Tortilla).

In 2021 heeft de gemeente Dordrecht een onderzoek laten uitvoeren naar straatintimidatie in Dordrecht. Uit dat onderzoek kwam naar voren dat straatintimidatie veel voorkomt, en vooral in de buurt van waar mensen wonen. Dit was aanleiding voor de gemeente om het gesprek over het onderwerp op gang te willen krijgen. Toen ontstond het idee om hier samen met Theater Tortilla mee aan de slag te gaan, op twee verschillende manieren: de korte film ‘Gun je mij’ voor de campagne Stop Straatintimidatie met spoken word van Amara van der Elst, en het uitvoeren van straattheater.

Van straattheater naar theater op school

Dat straattheater bracht veel te weeg. Naast positieve reacties, riep het theater op de dag van het spelen ook weerstand op. Die weerstand zorgde voor een onveilige sfeer voor spelers. Toch heeft die dag ook wat positiefs gebracht. ‘Achteraf hadden mensen misschien bij het straattheater gezegd: had dat maar niet gedaan. Maar ondanks dat het best een heftige dag was, heeft het wel veel nieuwe deuren geopend’, aldus Langerak. De ervaring met het straattheater heeft ertoe geleid dat de gemeente en Theater Tortilla nu werken aan een aanpak met theater in een andere, veiligere, vorm. Deze keer is gekozen voor een theaterstuk op scholen, dat in een mentorles gespeeld kan worden, in aanwezigheid van de mentor die de leerlingen goed kent.

Onderdeel van een breder lesprogramma

Het theaterstuk dat scholen wordt aangeboden is onderdeel van een breder programma over seksueel grensoverschrijdend gedrag. Dit is een werkzaam element bij preventie: een boodschap moet vaker terugkomen. Het programma zal bestaan uit drie lessen. In de eerste les zal gebruik worden gemaakt van de methode Can you fix it?, waarin leerlingen korte films te zien krijgen van situaties die uit de hand lopen. Wanneer en hoe zij ingrijpen heeft invloed op de afloop van het filmpje. Zo leren leerlingen grensoverschrijdend gedrag te herkennen en ontwikkelen ze vaardigheden om in te kunnen grijpen.

Tijdens de tweede les krijgen de leerlingen het theaterstuk te zien. In dit theaterstuk staan de persoonlijke verhalen van de spelers zelf, maar ook die van mensen uit hun omgeving, centraal. Zo wordt een inclusief beeld gegeven van grensoverschrijdend gedrag. Deze verhalen sluiten goed aan bij de leefwereld van de jongeren. Schmitz vertelt: ‘Die verhalen zitten vol verwijzingen naar plekken en situaties die de leerlingen kennen. Het gaat over de plekken waar ze misschien een keer een drankje doen, een bushokje waar ze wel eens op de bus wachten, of een plek waar ze vaak langs fietsen.’ Herkenbaarheid en kwetsbaarheid staan dus centraal.

De laatste les gaat vooral over het ontdekken van je eigen grenzen en wensen, en hoe je die naar anderen kan uitspreken.

Werken met een lokale partner

Theater Tortilla, het theater waar de gemeente mee samenwerkt, is een lokale organisatie voor educatief theater uit Dordrecht. Volgens Langerak helpt het enorm om samen te werken met een lokale partner, in plaats van een landelijke interventie in te huren. Lokale partners weten namelijk als geen ander wat er speelt in een regio en kunnen het beste aansluiten bij de leefwereld van scholieren.

Ook hebben lokale partners vaak al eerder samengewerkt met scholen in de regio. Dat bestaande netwerk maakt het makkelijker om scholen aan te haken. Zeker omdat het om een thema gaat waar veel scholen zelf al mee aan de slag willen gaan.

Vanaf mei gaat het theaterstuk op scholen gespeeld worden. Om een beeld te kunnen krijgen van wat de interventie precies doet, zet de gemeente het Onderzoekscentrum Drechtsteden in om te monitoren, bijvoorbeeld door middel van enquêtes in de klas. ‘We hopen natuurlijk dat de interventie echt een effect gaat hebben op de houding van leerlingen tegenover grensoverschrijdend gedrag’, aldus Langerak.

Deel via: